Toen ik laatst de vraag van mijn zoontje beantwoordde waarom we elkaar cadeaus geven op verjaardagen, stuitten we op een nieuwe vraag. We geven elkaar namelijk al sinds de oudheid cadeaus op verjaardagen en zowel mijn zoon als ik werden nieuwsgierig naar hoe ze dat dan deden, dat verjaardagen vieren in de oudheid. Daar is natuurlijk niet één antwoord op, de oudheid had veel verschillende culturen en overal lag het nét weer even anders. We bekeken vijf bekende culturen, hier een samenvatting:
Het Oude Egypte
In het oude Egypte werden verjaardagen van farao’s en koninklijke personen vaak groots gevierd. Deze vieringen omvatten rituelen, feesten en mogelijk zelfs religieuze ceremonies. De oude Egyptenaren geloofden dat elke persoon een beschermende god had, en op hun verjaardag zouden ze hun persoonlijke god eren en gunsten vragen voor het komende jaar. Tijdens verjaardagsrituelen werden vaak offers gebracht aan de goden. Deze offers konden onder meer voedsel, drank, wierook en bloemen omvatten.
Gewone mensen hadden waarschijnlijk eenvoudigere vieringen, zoals thuisfeestjes met familie en vrienden.
Het Oude Griekenland
In sommige gevallen brachten de oude Grieken offers aan de goden ter gelegenheid van een verjaardag. Dit konden onder meer gebeden, rituelen en het brengen van geschenken aan de tempel van een god zijn, in de hoop op gunstige zegeningen voor het komende jaar. Verjaardagen werden vaak thuis gevierd, vooral binnen gezinnen. De jarige werd meestal omringd door familie en vrienden, en er werden feestelijke maaltijden bereid. Deze maaltijden omvatten vaak speciale gerechten en drankjes die de jarige graag had. Verjaardagsfeesten werden vaak opgeluisterd met amusement, zoals muziek, dans en spelletjes. Het was gebruikelijk om gasten te vermaken en een feestelijke sfeer te creëren. Het was gebruikelijk dat gasten geschenken gaven aan de jarige, maar het was ook gebruikelijk dat de jarige geschenken gaf aan zijn gasten als blijk van dankbaarheid voor hun aanwezigheid.
Net als in andere oude culturen waren verjaardagsvieringen in Griekenland vaak sterk verbonden met de sociale en religieuze overtuigingen van die tijd.
Het Oude Rome
In het oude Rome werden verjaardagen op verschillende manieren gevierd, afhankelijk van de persoon, de sociale klasse en de tijd waarin ze leefden. Verjaardagen werden voornamelijk gevierd binnen de familiekring. Familieleden kwamen samen voor een speciale maaltijd en feliciteerden de jarige met goede wensen. Het was gebruikelijk voor Romeinen om offers te brengen aan hun persoonlijke beschermgoden op hun verjaardagen. Dit kon bestaan uit het offeren van voedsel, wijn, wierook of andere geschenken in een tempel.
Voor de hogere sociale klassen in het oude Rome konden verjaardagen ook sociale bijeenkomsten zijn waarbij vrienden, buren en bekenden werden uitgenodigd. Er waren vaak banketten, entertainment en muziek om de gelegenheid te markeren. Een populaire verjaardagsgroet in het oude Rome was “felix dies natalis,” wat “gelukkige geboortedag” betekent. Dit was een veelgehoorde wens onder vrienden en familie. De 50e verjaardag, bekend als het “quinquagesima natalis,” was een bijzonder belangrijke mijlpaal in het oude Rome. Het werd beschouwd als een moment van wijsheid en ervaring, en er werden vaak grootschalige vieringen gehouden.
Oude Chinese cultuur
In de oude Chinese cultuur werden verjaardagen op een manier gevierd die verschilt van de hedendaagse westerse tradities. Een belangrijke traditie bij verjaardagen in de oude Chinese cultuur was de “roodeieren”-traditie. Dit betrof het koken van eieren en ze vervolgens verven in een roodachtige kleur. Rode eieren werden gezien als symbolen van geluk en voorspoed, en ze werden uitgedeeld aan familie en vrienden als teken van goede wensen voor de jarige. Het dragen van rode kleding was gebruikelijk bij verjaardagen, omdat rood wordt beschouwd als een kleur die geluk en voorspoed brengt in de Chinese cultuur.
Op verjaardagen werden vaak traditionele Chinese gerechten bereid, waaronder noedels, dumplings en rijstgerechten. Deze gerechten werden geassocieerd met voorspoed en een lang leven. Bepaalde verjaardagen werden als bijzonder belangrijk beschouwd, zoals de 60e verjaardag. De 60e verjaardag werd gezien als een mijlpaal, en het werd vaak groots gevierd met familiebijeenkomsten en rituelen.
Oude Indiase cultuur
Verjaardagen werden op verschillende manieren gevierd in de oude Indiase cultuur, afhankelijk van de regio, religie en sociale gewoonten. In sommige hindoegezinnen werden verjaardagen gevierd met religieuze rituelen en gebeden. Dit omvatte vaak het bezoeken van een tempel om offers te brengen en de zegeningen van goden te vragen voor een voorspoedig en gezond jaar. Zoetigheden speelden een belangrijke rol bij het vieren van verjaardagen in de oude Indiase cultuur. Er werden vaak traditionele zoetigheden zoals laddu, jalebi en barfi bereid en gedeeld met familie en vrienden als teken van viering.
Het dragen van nieuwe kleding en het versieren van sieraden waren gebruikelijk bij het vieren van verjaardagen. Dit werd beschouwd als een teken van vernieuwing en welvaart. De zegen van de oudere generatie, zoals grootouders en ouders, was belangrijk bij het vieren van verjaardagen. Deze zegen werd beschouwd als een bron van kracht en geluk voor de jarige.
Ongeluk
In sommige oude culturen werden verjaardagen zelfs gezien als ongeluksdagen, en er werden soms rituelen uitgevoerd om de persoon te beschermen tegen kwaad. Over het algemeen was de manier waarop verjaardagen werden gevierd in de oudheid dus sterk afhankelijk van de specifieke cultuur en tradities van de tijd en plaats.
Vandaag de dag
In veel oude culturen, vooral bij gewone mensen, werden verjaardagen niet altijd uitgebreid gevierd zoals we dat vandaag de dag vaak doen. De viering van verjaardagen zoals we die nu kennen, met taart, kaarsjes en cadeaus, is in de loop van de tijd geëvolueerd en is sterk beïnvloed door moderne westerse tradities.
Zo, weten we dat ook weer. “Ik ben toch blij dat ik elk jaar een verjaardagstaart krijg en cadeaus die ik uit kan pakken” zei mijn zoon nadat we zijn vraag beantwoord hadden. “Gelukkig leef ik in de nieuwheid”.
